İngiltere'ye sipariş edilen denizaltı ve uçak filosunu teslim alacak personeli taşıyan Refah şilebi(yük gemisi), Mersin'den İskenderiye'ye giderken bir denizaltı tarafından Mersin açıklarında batırıldı.
168 kişinin öldüğü, 32 kişinin kurtulabildiği olayın ardından TBMM'de soruşturma başlatıldı.
Refah şilebi faciası
İkinci Dünya Savaşı’nın ilk yıllarında Almanya Türkiye’ye karşı ittifak çabası içinde iken Hitler tarafından saldırmazlık taahhüdü verilir.
Öte yandan bu yakınlaşmadan rahatsız olan İngiltere, Türkiye’nin savaş başlamadan hemen önce sipariş verdiği dört adet denizaltı gemisi ile dört adet muhribin teslim edilmesi için bir askeri grubun İngiltere’ye gönderilmesini ister.
İngiltere, Türk personelin Mısır’a kadar denizyolu ile intikal ettirilmesini ister, oradan da İngiltere’ye uçakla gönderileceğini belirtir.
Söz konusu görevi ifa etmek maksadıyla Türk Hükümeti, o anda boş olan eski bir deniz aracı Refah Şilebi’ni görevlendirir. Denizci, havacı ve gemi personelinden oluşan 200 kişilik kafile, Mersin’den 23 Haziran 1941 günü hareket eder. Gemi hareketinden 20-25 mil sonra saat 23.01’de kimliği belirsiz bir denizaltı tarafından torpillenerek batırılır.
Bu olayda 167 Türk ve 1 İngiliz olmak üzere 168 kişi hayatını kaybeder, 32 kazazede kurtulabilir. Kazadan hemen sonra Alman ve İtalyanlar kazada sorumlulukları olmadıkları yolunda açıklamada bulunur.
Dönemin süreli yayınları, değerlendirmeleri, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridelerine göre; yapılan değerlendirmelerle Refah Şilebinin batırılması hadisesi Türkiye Cumhuriyetinin Ulusal ve Uluslararası güvenliğine bir müdahale olarak değerlendirilmiştir.
TBMM’de şiddetli tartışmalar yaşanmış, Milli Savunma Bakanı ve Ulaştırma Bakanı istifa etmek zorunda kalmıştır. Daha sonraki yıllarda Fransızların gemiyi yanlışlıkla batırdıkları yolundaki bulgular üzerine gizli pazarlıklar sonucu 2 savaş gemisi tazminat olarak Türkiye’ye verilmiştir.
Refah şilebi faciası hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz: Refah şilebi faciası
