TUSAŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, Defensehere.com'a verdiği özel röportajda TUSAŞ'ın devam eden projeleri hakkında önemli bilgiler verdi.
TUSAŞ'ın cirosunun çoğunluğu ihracattan gelen gelir olmak üzere 10 milyar dolara seviyesine ulaşacağını beklediklerini belirten Kotil, şunları söyledi:
"Türkiye son 20 yılda birçok devrim yaptı, pozitif devrim yalnız. Bir tanesi de bu sanayide, teknolojide, teknolojinin de zirvesinde savunma sanayii oturuyor, savunma sanayiinin de zirvesinde havacılık sektörü oturuyor. Çünkü buradaki bir uçağı uçurmak için siz sanayiden, tasarımdan, imalattan, testten, hafif olması için optimizasyondan, hepsinden çok güzel işler yapmanız gerekiyor. O açıdan çok iyi gidiyor.
Jandarma Genel Komutanlığına 3 Gökbey teslim edilecek
Bir ATAK helikopterimiz var. Her yerde ondan gururla bahsediyoruz. Allah ülkemizin bahtını açık etsin, bu ATAK helikopteri Kara Kuvvetleri, Jandarma, İçişleri, Emniyette çok fonksiyonel bir cihaz olduğu kesin. Bu bir tanesi, bunu lisans altında üretiyoruz. Bunun tümüyle yerli ve milli olan GÖKBEY ki; 3 tane Jandarma Genel Komutanlığımıza gelecek yıl teslim ediyoruz. Arkasından da ayda 24 tane hem Hava Kuvvetlerimize hem de Kara Kuvvetlerimize teslim edeceğiz ve yurt dışı ihracatı olacak olan bir ürün, bu ikinci ürün oldu.
ATAK-2 helikopterinin ilk uçuşu 18 Mart 2023
T-70 dediğimiz Sikorsky lisans yaptığımız helikopterimiz var. Yine özgün olan ATAK lisans altındaydı ya T-129 dediğimiz ATAK-1, ATAK-2 helikopterimizin ilk uçuşu 18 Mart 2023, Allah’ın izniyle. Teslimat 2025 ve seriye dökülüyor ve Kara Kuvvetlerimize 3 tane helikopter teslim ediyoruz. Arkasından 27 tane geliyor.
ATAK-2’nin 19 kişilik yolcu versiyonu
Bu T-929 dediğimiz ATAK-2’nin yolcu versiyonu 19 kişilik cephe gerisinde asker taşıyan veya sivil ile kullanılan versiyonunda inşallah 2025’te uçuruyoruz. Eğer bu saydıklarımı takip ettiyseniz, 2 tane lisans altında vardı. 3 tane de özgün lisansı bizim olan vardı. Bu 3 özgün olan Gökbey, ATAK-2 ve yeni genel maksat büyük 19 kişilik helikopterlerinin lisanslarını, Türkiye 2025’e kadar sahip oluyor, TUSAŞ özelinde sahip oluyor. Ondan sonra biz bunları seriye döküyoruz. Yalnız biz ATAK’ı seriye dökmüş bir şirketiz. Arkasından T-70 dediğimiz lisansı seriye döküyoruz. Arkasından özgün olan bir helikopterin üçünü yani her birinden ayrı iki tane ayda 6 tane helikopter seriye döküyoruz.
Helikopterlerin yıllık ihracatı en az 2 milyar dolar
Bunlarında fiyatları bir değişken olur ama her biri aşağı yukarı 50 milyon düşünürseniz, bu kadar eksa bir ciro yapacak helikopterden TUSAŞ, bunun bir ihracat ayağıda var. Sonuçta geleceğim rakam takip ettiyseniz, TİM’den liderlik, şampiyonluk ödülü aldık. Bu da yaklaşık 1 milyar dolardaydı ama az önce saydığım yıllık helikopterlerin yıllık ihracatı en az 2 milyar dolar anlamına geliyor.
Hürkuş serideydi, şimdi Hürjet seriye dökülecek
Bitirdiğimiz şu anda seri üretimde olan Hürkuş'umuz var, bu pervaneli eğitim ve saldırı uçağımız. Bunun jet motorlu olan Hürjet’i Allah’ın izni ile uçuruyoruz. 2022’in sonu 2023’ün başı yine 18 Mart 2023 Cumhuriyetimizin kuruluş 100. yılı ve Çanakkale zaferiyle uçuruyoruz. Bu da 2025’de seriye dökülüyor. Hürkuş serideydi, şimdi Hürjet seriye dökülecek.
MMU, 2028’de teslim edilecek
Milli Muharip Uçak 2023’te hangarda motor çalıştırıyor. Motor roll-out oluyor. 2025’te uçuyor, 2028’te teslim ediyoruz. O da ayda iki tane teslim edilecek şekilde. Bu tip uçaklar F-35’ten bilirsiniz fiyatı yaklaşık 100 milyon dolardır. Ayda iki tane, yılda 24 tane 2.4 milyar dolar ciro demek oldu. Milli Muharip Uçak tek başına.
İHA’lar 2025 sonrasında 1 milyar ciro oluşturacak
Hürjet 2025’te bitiyor. Milli Muharip Uçak 2028’te bitiyor. Burada da gelir 3-4 milyar dolarlık bir ciro oluşumu. Anka’mız, Aksungur’umuz var. Arkasından gelecek olanlarda var, inşallah. Bizim İHA’da 2025 sonrasında bize 1 milyar ciro oluşturacak, Allah’ın izni ile.
Uyduda çok iyi bir durumdayız. TÜBİTAK Uzay ile beraber haberleşme uydusu Türksat 6A’yı yapıyoruz. Şu anda gözetleme uydusu yapıyoruz. Göktürk yenileme diyoruz. Göktürk’ün üçüncü uydusu, Göktürk-1-2 bu üçüncü uydusu, onu yapıyoruz.
Arjantin’e iki tane haberleşme uydusu ihracatı
Bu arada Arjantin’e de iki tane haberleşme uydusu yapıyoruz. İhracat ediyoruz. Ardından başkaları da var. İmza atınca paylaşacağız onları. Orada da yapar 1 milyar dolar.
Hesaplayınca ben onu buldum. Yani şimdi 1 milyar dolardan 10 milyar dolar, tabii ciromuz şuanda 2.5 milyar, onu 1 milyar diye algılamayın da, ihracattan gelmek istedim oraya. Sözün kısası her ne kadar bugün çok güzel günler yaşıyorsak gelecek bundan çok daha güzel olacak, Allah’ın izniyle, savunma sanayiinde.
İkinci dünya savaşı sonrasında savunma sanayii dünyada gelişti. Bugünkü Amerika’yı Amerika yapan bu savunma sanayii teknolojisi olduğu söylenir. Savunma sanayiinde elde edilen teknoloji ile tıptan enerji sitemine kadar her türlü teknolojiyi geliştirdiler. İnşallah Türkiye de bunu, belki aradan 50 yıl sonra yaşıyor ama çok güzel bir şekilde yaşayacak. Geleceğimiz çok parlak gözüküyor."