İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD yaptırımlarının işe yaramadığını ve yaptırımlar sonrasında İran'ın nükleer kapasitesinin daha fazla arttığını belirtti.
Zarif, 14 Temmuz 2015'te imzalanan "Kapsamlı Ortak Eylem Planı" olarak adlandırılan nükleer anlaşmanın yıl dönümünde Twitter hesabından paylaştığı mesajında, yaptırımlardan sonra İran'ın nükleer programının daha da hızlandığına dikkati çekti.
Avusturya'nın başkenti Viyana'da 6 yıl önce imzalanan nükleer anlaşma sayesinde nükleer meselenin, savaşa yol açmadan çözüldüğünü ifade eden Zarif, "(Eski ABD Başkanı Barack) Obama, felç edici yaptırımların İran'ın santrifüjlerini felç edemeyeceğinin farkına varırken (Eski ABD Başkanı Donald) Trump, acemi düşüncelerle uyguladığı azami baskının bunu sağlayacağını düşündü. Ancak bu asla gerçekleşmeyecek." değerlendirmesinde bulundu.
Yaptırımlardan önceki ve sonraki dönemlerde İran'ın nükleer tesislerindeki santrifüjlerin sayısı ve kapasitesinin karşılaştırıldığı bir tabloyu da mesajında paylaşan Zarif, "ABD Başkanı (Joe Biden), bu rakamsal verilere yakından bakmalıdır." ifadesini kullandı.
Trump yönetimi, İran'ın nükleer programını sınırlandıran anlaşmadan ayrılmıştı
İran ile ABD, Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve İngiltere arasında 2015'te uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve gelmesinin ardından Washington, 8 Mayıs 2018'de nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilerek, İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.
Anlaşmanın tarafı Avrupa ülkelerinden beklediği desteği alamayan İran, 8 Mayıs 2019'da anlaşmadaki çıkarları sağlanıncaya dek iki aylık sürelerle anlaşmadaki taahhütlerini azaltma sürecine gideceğini açıklamıştı.
Tahran, 5 Ocak 2020'de anlaşmadaki taahhütlerini tamamen durdurmuş ve yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme işlemine imkan tanıyacak gelişmiş santrifüjleri kullanmak dahil bir dizi adım atmıştı.
İran, 27 Kasım 2020'de bilim insanı Muhsin Fahrizade'ye düzenlenen suikastın ardından hükümetin itirazlarına rağmen Mecliste onaylanan nükleer yasa kapsamında, 5 Ocak'ta uranyumu yüzde 20 zenginleştirdiğini, 13 Ocak'ta nükleer silah üretiminde de kullanılan uranyum metali üretimi için çalışmalara başladığını duyurmuştu. İran, anlaşmada kendisine 3,67 oranında uranyum zenginleştirme imkanı tanınmasına rağmen 17 Nisan'da uranyumu yüzde 60 saflıkta zenginleştirdiğini açıklamıştı.
Avusturya'nın başkenti Viyana'da yaklaşık 3 aydır İran nükleer anlaşmasının tam olarak uygulanması ve ABD'nin anlaşmaya dönüşünün ele alındığı görüşmelerde, İran ile ABD arasında dolaylı müzakereler yürütülüyor.
Kaynak: AA
