İkinci Dünya Savaşı'nın Pasifik muharebelerinde ABD, 75 yıl önce bugün 6 Ağustos 1945'te Japonya'nın Hiroşima şehrine dünyanın ilk atom bombası saldırısını gerçekleştirdi.
TRT Arşiv'de yer alan "Yıllar Sonra Hiroşima" başlıklı belgeselin özetini siz okuyucularmıza sunuyoruz.
Büyük bir gizlilik içinde iki çeşit atom bombası yapılmaktaydı. Bir tanesinin temel maddesi uranyum, ötekininse insan yapısı bir element olan "plütonyum"du. Uranyum ombasının denenmesine gerek yoktu çok sayıda yapılması kolay olan plütonyum bombalarınınsa kullanılmadan önce denemelere gerekiyordu. 16 temmuz 1945. New mexico eyaletinin kurak bir köşesi,ilk atom denemesi yapılıyor. "Robert Oppenheimer" ve arkadaşları uzun emek sonucu yaptıkları bombanın ilk tanıkları oluyorlardı. Ve patlama noktasında çöl cama dönüştü. Truman, Potsdam'da Stalin'e bomba konusunda bilgi vermiş, ancak Stalin konuyu pek ciddiye almamıştı. Öte yandan Japonlar'da teslim olmaya yanaşmıyor, Amiral Suzuki, Truman'ın ültimatomunu ciddiye almıyordu. Japonlar'dan olumlu bir haber gelmeyince Truman atom bombasının atılmasını emretti. Japonya'nın 2200 kilometre güneyindeki Tinian adasındaki North York Havaalanı. 5 Ağustos günü burada dünyanın ilk uranyum bombası bir B-29 bombardıman uçağına yüklendi. Uçağın adı "Enola Gay"di. Ertesi sabah şafak sökmeden havalandı Enola Gay. Hedef "Hiroşima"ydı.
Paul Tibbers-Hıroshıma Pılot
-Uçak pistte yürümeye başladığında baktım, çevrede yüzlerce insan vardı. Oldukları yerden uçağa bakıyorlardı, tabii neye baktıklarının farkında değildiler. Gene de bu uçuşun farklı bir uçuş olduğunu sezdiklerinden olup bitenleri gözleriyle görmek, paylaşmak istiyorlardı.
Charles Sweeney-Nagasakı Pılot
-Tek bir bomba vardı ve bir uçak o bombayı taşıyacaktı. Bu da grup komutanı Albay Tibbets'in uçağıydı. Benim bulunduğum uçak da sağ kanatta uçacaktı. İki sebebi vardı bunun, yardımcı bir uçak lazımdı. İkinci bir sefer olursa bu kez bombayı ben taşıyacaktım. Sol kanatta da bir uçak bulunacaktı ama bombanın atılmasından az önce geriye kayacak ve patlamayı filme alacaktı.
-Albay Tibbers
Ağırlık uçaktan ayrılır ayrılmaz sert bir dönüşe geçtim. Arkamdaki uçak da aynı şeyi yaptı. Patlama noktasından uzaklaşmaya çalıştık. Bomba, uçaktan ayrılışından 53 saniye sonra patlayacaktı.
Sonuç, 70 bin ölü, 70 bin yaralıydı. Ölenlerin sayısı kadar ölüm biçimleri de ürperticiydi. Kentteki yapıların yüzde 97'si yıkılmış, ya da ağır hasar görmüştü.
-Bomba geldiğinde sarımtırak bir parıltı gördüm sonra karanlığa gömüldüm. Sekiz odalı, iki katlı ahşap evim paramparça oldu ve beni gömdü. Kendime geldiğimde her taraf zifiri karanlık kesilmişti. Ayağa kalkmaya çalıştım ama ayağım kırılmıştı. Konuşmaya çabaladım, altı dişim kırılmıştı. O zaman yüzümün ve sırtımın yanmış olduğunu fark ettim. Omzumdan belime kadar derin bir kesik vardı. Irmağa doğru emekledim, oraya ulaştığımda yüzlerce cesedin suda akıp gittiğini gördüm. İşte o zaman bütün Hiroşima'nın isabet aldığını dehşetle kavradım.
Belgeselin tamamını buradan izleyebilirsiniz: Yıllar Sonra Hiroşima
