Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsünün (SAGE) öz kaynaklarıyla yürüttüğü çalışmalar sonunda geliştirdiği ardışık delicili uçak bombası SARB-83, seri üretime hazır hale getirildi.
TÜBİTAK SAGE, SARB-83 ve SERT-82'yi ilk kez IDEF 2019 fuarında sergiledi.
Envanterdeki nüfuz edici bombanın (NEB-84) geliştirme sürecinde elde edilen tecrübe benzer mühimmatların gelişiminin yolunu açtı. Ardışık delicili harp başlığı teknolojisi uçak bombalarında NEB-84 ile ilk kez Türkiye tarafından geliştirdik. Yerden atılan mühimmatlarda kullanılan bu teknolojinin uçak bombalarında bilinen bir örneği bulunmuyor.
SARB-83 için alt bileşen testleri ve çevresel testlerde önemli mesafeler kat edildi ve projenin nihai testleri kapsamında son olarak kalifikasyon ve delici etkinliğini görme testleri tamamlandı.
Hedef Balistiği Raylı Sistem Dinamik Test Altyapısı'nda (HABRAS) gerçekleştirilen testlerde yaklaşık 1,5 metrelik, 35 megapascal güçlendirilmiş duvar, SARB-83 mühimmatının ön delicisiyle delindi ve ana delici duvarın içinden geçerek etkinliğini gösterdi. Yaklaşık saatte 300 kilometre hızla ilerleyen SARB-83, duvarı deldikten sonra ana delicinin hızı yaklaşık saatte 280 kilometreyi korudu. Yani 1,5 metrelik güçlendirilmiş duvarın yavaşlatma etkisi yüzde 10'dan bile az oldu. Bu gerçekten çok yüksek bir etkinlik göstergesi olarak kayıtlara geçti. SARB-83'te belki son bir uçaktan tamamen canlı bir atış yapılmasını planlanıyor. SARB-83, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı doğrultusunda gelecek taleplere göre seri üretimi yapılabilir duruma geldi. Böylece yakın zamanda farklı güdüm kitleriyle kullanılabilecek stratejik bir mühimmat elde edildi.
SARB-83 düşük hızlarda ve açılarda bile delici etkinlik gösterebiliyor. SERT-82'de tekil kinetik delici bulunuyor ve çeliğin kendi gücüyle bir delme etkisi gösteriyor. SARB ve NEB'de ardışık delicili harp başlığı teknolojisi olduğu için çukur imlalı ön delici duvarda bir açılma sağlıyor ve ana delici buradan yoluna devam edebiliyor, çok ciddi etkinlik gösteriyor. SARB-83 şu anda envanterde olmayan, dünyada da benzeri çok az olan bir mühimmat olarak dikkati çekiyor. En büyük avantajı ise MK-83 geometrisinde ve kütlesinde olduğu için yine TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen Hassas Güdüm Kiti, Kanatlı Güdüm Kiti ile uyumlu şeklide görev yapabilecek. SARB-83 için yurt dışına ihraç potansiyeli de bulunuyor. SARB-83, karargahlar, hava alanları, sert zemine sahip baraj gibi stratejik hedeflerde çok yüksek etkinlik gösterebilecek.
SERT-82 projesi de 2021 içinde önemli bir aşamaya gelecek.
