Birbirlerine rakip pozisyonda olup, ABD Uzay Kuvvetleri'nin yörüngeye yerleştireceği yeni nesil füze erken uyarı uyduları için tasarımlar gerçekleştiren iki ekipten biri, Füze Erken Uyarı Programı’nn “kritik tasarım inceleme” aşamasını tamamladı ve üretim sürecine ilk adımı attı.
Üretilecek olan uydular, şu anda operasyonel durumdaki Uzay Konuşlu Kızılötesi Sistem’in (SBIRS) yerine inşâ edilmekte olan Uzay Konuşlu Füze Uyarı Sistemi’ne eklemlenecek. Farklı uzay araçlarından oluşan, ama kendi aralarında bağlantılı bir takım olarak çalışacak bu yeni sistem için beş adet uydu inşâ edilmesi planlanıyor. Bunlar, yakın uzaydaki yörüngelerinde senkronize bir şekilde turlar atarak, dünya üzerindeki herhangi bir noktadan gelebilecek füze tehditlerini mümkün olan en erken aşamada yakalamaya çalışacak. Daha sonra sayıları artabilecek olan bu takımın ilk beş uyduluk grubu içinden üçü jeostatik yörüngede, diğer ikisi de -kutupsal bir kapsama sağlayabilmek için- eliptik yörüngelerde dönecek.
Üç jeostatik uydunun ana yüklenicisi konumunda olan Lockheed Martin şirketi, kuracağı karmaşık sisteme entegre edeceği uydular için iki rakip gruba tasarımlar yaptırdı. Alt yüklenici adayları Northrop Grumman ve Ball Aerospace bunlardan ilki üzerinde birlikte çalışırken, Raytheon Technologies mühendisleri ise farklı bir uydu tasarımını üstlendi. Sonuçta, her iki tasarım ekibi de üretilecek ilk iki yeni nesil OPIR uydusunda kullanılmak üzere birer projesi teslim edecek. Ana yüklenici Lockheed Martin de daha sonra üretilecek üçüncü jeostatik uydunun üretiminde bu alt yüklenicilerden birini seçerek yola onunla devam edecek.
Savunma ve uzay endüstrisinin üç dev firmasının soluk soluğa bir yarışa girmesine yol açan bu yüksek prestijli tasarım kapışmasının ilk raundu, Northrop Grumman and Ball Aerospace’in, ürettikleri tasarımın “kritik inceleme” aşamasından başarıyla geçtiğini duyurmalarıyla birlikte bu şirketlerin oldu. 5 Ağustos’ta yapılan bu açıklama, her iki şirketin artık üretim ve aşamasına geçebilecekleri anlamına geliyor. Uydu Lockheed Martin’e 2023’de teslim edilecek. Yeni Küresel Füze Erken Uyarı Programı’nın ilk uydusu ise Lockheed Martin’in yapacağı eklentilerden sonra 2025’de tanıtılıp yörüngeye fırlatılacak.
ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığı yetkilileri, her uydunun tasarımının ön incelemelerinin Mayıs 2020'te tamamladığını açıklamıştı., Şimdi yapılan ikinci incelemeye ise “kritik inceleme” adı veriliyor ve aday şirketler bu aşamada değerlendirici otorite tarafından daha esaslı bir sorgulamaya tâbî tutuluyor. O yüzden de Northrop Grumman ve Ball Aerospace’in “Bu yarışta öne geçtik” şeklindeki basın açıklamaları haklı bir kıvancı yansıtmakta.
Jeostatik uydulardan birini tasarlamanın yanı sıra, Northrop Grumman ayrıca bir de kutup uydularını geliştiriyor. Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, bu iki uydu üzerinde tasarım çalışmalarına başlaması için anılan şirkete 2020 yılında 2.4 milyar dolar ön ödeme yaptı.
Öte yandan, ana yüklenici Lockheed Martin ise tasarım çalışmaları için 2018'de 2.9 milyar Dolar, 2021'de de üretime başlamak için 4.9 milyar Dolar daha aldı.
ABD’nin dördüncü silahlı kuvvetinin kurmayları, bu yeni programda, jeostatik yörüngeden ziyade, orta dünya yörüngesine ve o hatta yerleştirilebilecek OPIR uydularına özel bir önem atfediyor. Çünkü, bu sayede dünya küresi üzerinde programın göremediği, tarayıcılarından kaçırdığı bir metrekarelik bir alan bile kalmayacak.