Dünya, küresel çapta yaşanan çip krizini aşmaya çalışıyor.
Özellikle pandemi döneminden bu yana derinleşen krizde, yarı iletken çip üretimi mevcut ihtiyacı karşılayamıyordu. Devletler, çip üretim kapasitesini artırmak için ciddi bütçeler ayırmaya başladı.
Küresel ölçekte çip geliştirme ve üretme süreci bazı ülkelerde büyük oranda özel firmalar tarafından bazı ülkelerde ise devlet destekli olarak gerçekleştiriliyor.
Çip üretimi ve tedarikinde zorluklar
TÜBİTAK kaynaklarından edinilen bilgiye göre, bir çipin üretim sürecinin farklı aşamalarında yaklaşık 25 ülke yer alıyor. Üretiminden kullanıcıya ulaşıncaya kadar çip bileşenleri 50.000 kilometreden fazla yol katediyor ve ortalama 70 uluslararası sınırdan geçiyor. Yarı iletken çiplerin geliştirilmesi, tasarlanması ve üretilmesi son derece karmaşık bir süreç. Ayrıca bu süreçlerin her birinde farklı ülkeler daha ağırlıklı paya sahip. Bu nedenle doğal felaket, salgın hastalık, siyasi gerilimler gibi durumlar nedeniyle çip tedarik zincirinin herhangi bir aşamasında yaşanan bir sorun tüm üretim sürecini etkileyebiliyor.
Çip tedarikinde sorunlar yaşanırken, küresel devletler üretim ve tedarik zincirleriyle ilgili sorunu aşmaya çalışıyor. Ancak diğer taraftan da küresel bir çekişme yaşanıyor. Özellikle ABD ile Çin arasında ciddi bir rekabet olduğu, dönem dönem uluslararası medyaya da yansıyor.
ABD’den çip yatırımı
Son olarak ABD Başkanı Joe Biden, ülke olarak dünyadaki yarı iletken çip üretiminin yüzde 40’ını üstlenirken yüzde 10’lara gerilediklerini belirterek, bu durumun ekonomik ve ulusal güvenlik açıklarına neden olduğunu söyledi. Biden, yarı iletken çiplerin ekonomik ve stratejik önemine dikkat çekerken, akıllı telefonlardan arabalara, uydulara ve silah sistemlerine kadar her şeye güç sağladığını kaydetti.
Konuyla ilgili bir yaptığı yazılı açıklama yapan Biden, ABD açısından olumsuz tablonun farkında olduğunu kaydederek, ayrılan fonlar sayesinde kurulan tesislerde dünyadaki en gelişmiş çiplerin üretileceğini ve ABD'yi 2030'a kadar dünyadaki en ileri yarı iletken çiplerin yüzde 20'sini üretme yoluna sokacağı bilgisini verdi.
Biden, "Amerika'da yatırım" gündeminin önemli bir parçası olan CHIPS ve Bilim Yasası sayesinde yarı iletken üretimi ve işlerinin ABD'ye geri döndüğünü aktardı.
Tam kapasitede TSMC Arizona'nın üç fabrikasının, 5G/6G akıllı telefonlar, otonom araçlar ve yapay zeka veri merkezi sunucuları gibi ürünlere güç sağlayacak on milyonlarca ileri teknoloji çip üreteceği belirtilen açıklamada, şirketin, ABD'deki ilk fabrikasında 2025'in ilk yarısında yüksek hacimli üretime başlamayı planladığı ifade edildi.
Çip üretiminde Çin faktörü
ABD, Çin'e yönelik çip ve çip yapımında kullanılan makinelerin ihracatına kısıtlamalar getirmiş, Japonya, Almanya ve Güney Kore'nin yanı sıra Hollanda'dan gelişmiş aletler ithal eden Çin sorun yaşamıştı.
Çin, geçtiğimiz günlerde 27 milyar dolarlık dev bir çip fonu oluşturduğunu açıkladı. Çin, bu fon ile çip üretiminde diğer ülkelere olan bağımlılığından kurtulmayı amaçlıyor.
DEFENSEHERE
