Teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-Ge tasarım merkezlerinin faaliyetlerine ilişkin kanun değişikliği yapıldı. Bu değişiklikle yatırımlarda yeni fırsat döneminin kapısı aralandı. Teknoparklar, artık araştırmanın yanı sıra yatırımların da çekim merkezi olacak.
Teknoloji geliştirme bölgeleri ve Ar-Ge tasarım merkezlerini, daha katma değerli hale getirmek için yeni düzenlemeler yapıldı. Teknoloji yoğun (teknolojiye dayalı) ekonomiye geçişin en önemli araçlarından biri olan bu merkezlerde, 3 Şubat’ta yayımlanan kanun değişikliği ile yeni bir döneme girildi.
Yapılan değişiklikle, mevzuata yeni tanımlar girerken, vergi ve istihdam teşvikleri de yenilendi. 4691 sayılı kanun ve 5746 sayılı kanunda yapılan değişiklikler, Ar-Ge merkezleri dahil 8 bin firmayı ve yaklaşık 150 bin personeli ilgilendiriyor.
Mevzuattaki değişiklikler, Teknopark İstanbul tarafından organize edilen Sistem Global Danışmanlık Şirketi Kıdemli Denetim Müdürü Engin Ayyılmaz tarafından yapılan bir webinarla tanıtıldı. Burada verilen bilgiye göre, mevzuattaki değişiklikte vergi ve prim konusundaki netleştirmelere dair düzenlemelerin yanı sıra kuluçka merkezlerinin etkinliğini artıracak, Ar-Ge ve Teknolojiye yatırım yapmayı hedefleyen bir Ar-Ge ekosistem oluşturma amacı ortaya konuldu.
Yeni metin üzerinden yapılan değerlendirmelere göre kuluçka merkezi firmaları için halen uygulamada pozitif ayrımcılık olarak ifade edilebilecek düzenlemelere paralel olarak bölge dışında Kuluçka Merkezi Kurulmasına dair değişiklikler oldu.
Kuluçka merkezi
Yeni mevzuata göre, artık yönetici şirketler bölge dışında da kuluçka merkezi açabilecek. Bu merkezlerde yer alabilecek firmaların bölgelerde sıra beklemesinin önüne geçilmiş olacak. Kuluçka girişimcisi firma tanımı getirilerek erken aşama firmaların burada yer alması yasal zemine kavuştu. Bu arada desteklenecek alanlar da değişti. Temel bilimlerin yanı sıra Bakanlık (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı) tarafından açıklanacak diğer programlar da sistem içine dahil edilebilecek.
Proje esaslı
Kanunda yapılan değişiklikle artık teknokentlerde de proje üretimi esas alınıyor. Üç ay içinde proje yükümlülüğü zamanında yerine getirilmezse veya istenen belgeler zamanında verilmezse firmaların kira sözleşmelerinin fesh edilmesi kanunu zemine kavuşuyor.
Değişikliğe göre böyle bir fesih de tahliye anlamına geliyor.
Webinarda katılımcıları değişiklikler hakkında bilgi veren SMMM Engin Ayyılmaz’ın paylaşımına göre, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde yerindelik ve proje uygunluğu denetimlerini teknopark yönetici şirketler yapacak.
Bir Ar-Ge merkezi, bir projeye başlamadan önce yetkilendirilmiş merkez tarafından pojesinin uygunluğu için TGB Yönetici şirketinden onay alabilecek. Bu arada denetimler de 2 yıldan 3 yıla uzatıldı.
Fonlar ve yatırımlar
Teknoloji geliştirme bölgesi (TGB) içindeki teknoloji şirketlerine veya kamu tarafından girişim sermayesi desteği almış girişim fonlarından ya da bu fonların yatırım yaptığı fonların yatırımlarından yararlanan şirketlere doğrudan sermaye desteği de mevzuatta yer aldı. Buna göre, sermaye desteğinin, işletmenin kuruluşunda veya sonrasında ortak olmak veya sermaye koymak suretiyle gerçekleştirilmesi gerekiyor.
Bu noktadan sonra ilgili sermayenin 4 yıl boyunca işletmede kalması gerekiyor. Yatırım yapan kişi ve tüzel kişiler bir milyon TL’ye kadar yaptığı yatırımı gelir veya kurumlar vergisinden indirme hakkına kavuşuyor.
Ayrıca 5746 sayılı kanuna göre Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kendi bütçesinden girişim sermayesi fonlarına da destek sağlayabiliyor. Yani devlet artık girişim sermayesi fonlarına girebiliyor.
Özel sektör kaynaklarıyla sermayeye dayalı mekanizmaların kurulması ve güçlendirilmesi de mevzuatta yer aldı.
Buna göre, Ar-Ge ve tasarım merkezi firmalarından yıllık beyanname üzerinden yararlanılan indirim tutarının ve Teknopark firmasının Kazanç istisnası tutarının yüzde 2’si pasifte geçici hesaba alınacak.
Geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar yüzde 2, şu şekillerde kullanılacak:
* Girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması
* Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye konulması
* 4691 sayılı kanun kapsamındaki kuluçka merkezi girişimcilerine sermaye sağlanması.
Yeni 'stajyer' tanımı
Teknoparklarla ilgili mevzuatta 3 Şubat 2021’de değiştirilen kanunda yeni tanımlar yer aldı. Bu kapsamda ‘stajyer’ tanımı da teknopark mevzuatına girdi. Stajyer çalıştıranlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca desteklenecek.
Ruhsatları bakanlık verecek
Teknopark mevzuatında yapılan değişikliğe göre, işyeri açma ruhsatı artık belediyeler tarafından değil, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü tarafından verilecek. Teknoloji geliştirme bölgelerine ve Ar-Ge merkezlerine 2023 yılına kadar verilmesi öngörülen devlet teşvikleri, 2028 yılı sonuna kadar uzatıldı.
Zararlı yazılım analizine milyonluk sermaye
Teknopark İstanbul’un kuluçka merkezi Cube Incubation’da zararlı yazılım analizi ve geliştirilmesi alanında yeni nesil teknolojiler üzerinde çalışan Malwation, 7 milyon değerleme ile tohum yatırımına imza attı (üstte). Malwation’ın siber güvenlik operasyonları yürüten tüm kurum ve kuruluşlarda kullanılmak üzere geliştirdiği AIMA ve MSP ürünlerinin Türkiye’de herhangi bir alternatifi bulunmuyor. Ürünler, yenilikçi özellikleriyle de global arenada rakiplerinden sıyrılıyor.
Medikal çözüme sağlıklı destek
Cube Incubation’da boşaltım sistemine yönelik medikal ürünler geliştiren Legna Medikal, 1.86 milyon Euro şirket değerlemesi ile yatırım aldı. Şirket bu yatırımla; kolostomi, ileostomi ve ürostomi operasyonları sonrası sızıntı, koku, gaz çıkışı ve istemsiz gerçekleşen boşaltım gibi problemler üzerine odaklanarak bunları ortadan kaldırmaya yönelik kritik bir sistem üzerinde çalışmalarını yoğunlaştıracak.
Türkiye’nin teknoloji üssü
Mevzuattaki yeni düzenlemelerle birlikte teknoloji geliştirme ekosistemi daha fazla değer üreten bir yapıya dönüşecek. Bu merkezlerin başında da Teknopark İstanbul geliyor. Ortakları arasında Savunma Sanayii Başkanlığı (yüzde 45) ve İstanbul Ticaret Odası’nın (yüzde 40) da yer aldığı Teknopark İstanbul, 11’inci yılına, daha kuvvetli adımlarla girdi.
Türkiye’nin yüksek teknoloji merkezi olma hedefine adım adım ilerleyen Teknopark İstanbul da yaklaşık 350 firma ve 6 bin 800 mühendis ile yüksek teknoloji ve daha fazla katma değer için çalışıyor.
2 bin 194 milli proje üretilen Teknopark İstanbul’da kuluçka firmaları da büyük destekler buluyor.
Kuluçka Merkezi’nden 18 aya kadar bütün genel giderler dahil, 7/24 yararlanma imkanı sağlanırken, ihtiyaca göre eğitimlerin yanı sıra danışmanlık, yatırımcılarla birebir görüşme ve laboratuvar imkanı sunuluyor.
Transfer ofisi
Teknopark İstanbul Teknoloji Transfer Ofisi ‘Connectto’ sınai mülkiyet hakları, proje geliştirme ve kümelenme destekleri konusunda firmaların yanında yer alıyor. Connecto’nun Tekno Destek programı geçtiğimiz günlerde güncellendi. Patent, faydalı model, endüstriyel tasarım tescili destekleri konusunda da girişimciler ve firmalar parkın imkanlarıyla önemli avantajlar elde ediyor.
Kuluçka imkanları
Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde girişimcilere öncelikle ücretsiz ofis imkanı sağlanıyor. Merkezde 18 aya kadar tüm genel giderler dahil, 7/24 yararlanma imkanı sunuluyor.
Kuluçka Merkezi’nde girişimciler vergi avantajlarından faydalanabilirken, eğitimler ve mentorluk hizmetlerinden de yararlanıyor. Merkezin diğer bir avantajı da yatırımcılarla bire bir görüşme imkanı. Ayrıca üniversiteler, kurumsal ve global firmalar ile partner işbirlikleri gerçekleştiriliyor. Kuluçka Merkezi’nin sağladığı diğer bir imkan ise laboratuvar ve temiz oda altyapısı. Bu imkan, yüksek teknolojili araştırma-geliştirme faaliyetleri için teknik ortamı sağlıyor.
Kaynak: İTO Haber